هنگام انجام پایان نامه دکتری مدیریت، چالش های فراوانی وجود دارد که ممکن است دانشجو با آن روبرو شود اما نخستین و مهم ترین آن انتخاب موضوع می باشد. لذا در این مقاله قصد دارید به این سوال که نحوه ی انتخاب موضوع پایان نامه دکتری برای گرایش های مختلف مدیریت چگونه است؟ پاسخ دهیم. در صورتی که شما نیز در این زمینه سوال و یا ابهامی دارید، پیشنهاد می شود به ادامه ی مطلب توجه فرمایید.
اهمیت انتخاب موضوع در پایان نامه دکتری
موضوع در واقع شالوده و اساس پایان نامه محسوب می شود که انتخاب درست آن تاثیر مستقیمی بر سیر روند پایان نامه ی شما خواهد داشت. این امر در انجام پایان نامه مدیریت دکتری نیز صادق است. دانشجو در هر گرایشی از رشته ی مدیریت باشد، لازم است دست به انتخاب موضوع مناسب بزند. در صورت عدم انتخاب یک موضوع مناسب برای پایان نامه ی دکتری مدیریت، هر چقدر هم که داشنجو برای انجام این پایان نامه تلاش کند، باز هم نتیجه ی مناسبی عاید نخواهد شد. چرا که در مسیر اشتباهی قرار گرفته است و در نهایت تنها دست آورد او زمان و انرژی به هدر رفته اش خواهد بود. اهمیت انتخاب موضوع به قدری مهم است که پیش از بررسی و تایید آن نباید دست به انجام پایان نامه ی خود بزنید. در واقع روند انجام پروپوزال نویسی نوعی تاییدیه گرفتن در باب موضوع پایان نامه به شمار می رود.
نحوه ی انتخاب موضوع پایان نامه
همان طور که قبلا ذکر شد، اهمیت انتخاب موضوع پایان نامه دکتری به ویژه در گرایش های رشته ی مدیریت بسیار زیاد می باشد. با این اوصاف لازم است از مواردی آگاه شوید تا به شما در انتخاب یک موضوع مناسب جهت استفاده در پایان نامه ی دکتری مدیریت یاری رساند. در ادامه ی مطلب به چند نمونه از این موضوعات اشاره خواهد شد.
علاقه به موضوع
یکی از مهم ترین مواردی که لازم است در انتخاب موضوع پایان نامه ی دکتری مدیریت خود به آن توجه داشته باشید، علاقه ی شخص شما به موضوع مورد بررسی است. شاید تصور داشته باشید این مورد از اهمیت خاصی برخوردار نیست، اما علی رغم تصور شما، به جهت زمان بر بودن و طولانی بودن پروسه ی انجام رساله ی دکتری، در صورتی که موضوع مورد علاقه ی شما نباشد، از انجام پایان نامه ی خود خسته و دلسرد خواهید شد و در نهایت در صورت انجام آن نیز کیفیت لازم را دارا نخواهد بود. اما انجام یک کار با اشتیاق و علاقه، افزون بر کاهش حداقلی میزان خستگی شما، بر کیفیت پایان نامه ی شما نیز می افزاید.
نوآورانه بودن
از دیگر مشخصات یک موضوع مناسب برای پایان نامه ی دکتری مدیریت، جدید و نوآوانه بودن ان موضوع می باشد. موضوعات تکراری هر چقدر هم جذاب باشند، باز هم مناسب انتخاب برای پایان نامه نیستند. البته در صورتی که دانشجو می تواند مطلب جدیدی به آن موضوع مورد پژوهش اضافه کند و روند پژوهشی خود را در تکمیل موضوع قبلی انجام دهد، ایرادی بر تکراری بودن موضوع وارد نیست.
جذابیت
از جمله دیگر مواردی که لازم است در انتخاب موضوع برای گرایش های مختلف مدیریت در سطح دکتری در نظر داشت، توجه کافی به جذاب بودن موضوع می باشد. البته لازم به ذکر است، که این جذابیت نه تنها برای شما، بلکه برای خواننده هم صادق باشد. یعنی لازم است خود را جای مخاطب قرار دهید و از دیدگاه او به موضوع پایان نامه ی خود نگاه کنید و تصمیم بگیرید که موضوع شما جذابیت لازم را دارد یا نه. در این مورد می توانید نظر اطرافیان، به ویژه دانشجویان رشته های مدیریت و یا اساتید و مشاوران را بپرسید و از آن ها بخواهید در رابطه با میزان جذابیت موضوع مورد انتخابی شما نظر دهند.
واضح و شفاف بودن
انتخاب یک موضوع گویا و شفاف برای پایان نامه مدیریت دکتری از جمله موارد بسیار مهمی است که دانشجو باید به آن توجه داشته باشد. وجود هر گونه ابهام در عنوان پایان نامه علی رغم به هم ریختن ذهن خواننده، ممکن است خود پژوهشگر را نیز در حین انجام پایان نامه ی دکتری خود با مشکل مواجه سازد. به همین جهت لازم است دانشجو پیش از انتخاب موضوع آن را به ساده ترین و گویا ترین حالت ممکن برساند. البته دقیق بودن موضوع جزو موارد اساسی است که دانشجو باید رعایت کند و مقصود از ساده بودن، انتخاب جملات و کلمات مناسب در بیان موضوع پایان نامه ی دکتری می باشد. چرا که بعضا در اصل موضوع مورد انتخابی دانشجو ایرادی دیده نمی شود، اما دانشجو با جملات مبهمی به بیان موضوع خود می پردازد. در این زمینه می توان نظر سایر دانشجویان رشته ی مدیریت و اساتید را جویا شد تا دانشجو از ابهاماتی که ممکن است برای خواننده به وجود بیاید آگاه شود.
کاربردی بودن
کاربردی بودن موضوع پایان نامه ی دکتری مدیریت شما از جمله ی دیگر موارد مهم در انتخاب آن به شمار می رود. هنگام انتخاب موضوع پایان نامه باید حتما تصور داشته باشید که موضوع انتخابی شما چه اهمیت و چه کاربردی دارد؟ در صورت کاربردی بودن نیز باید بررسی داشته باشید آیا این کاربرد در شاخه ی گرایش رشته ی مورد تحصیل شماست و یا ارتباطی به گرایش شما ندارد.
توجه به منابع
از دیگر مسائل مهم در راستای انتخاب موضوع پایان نامه ی دکتری مدیریت، توجه به وجود منابع معتبر در زمینه ی موضوع مورد انتخابی شما می باشد. در واقع این مورد به نوعی در پیشینه ی تحقیق بررسی می شود. ضروری است تا پیش از انتخاب موضوع تحقیق کلی راجع به مقالات و پژوهش هایی در راستای موضوع خود داشته باشید تا متوجه شوید پیش از شما چه تحقیقاتی بر روی موضوع مورد نظر صورت گرفته و تا چه میزان می توان بر روی آن استناد کرد. برخی از موضوعات دارای هیچ پیشینه ای نیستند و مسلما انتخاب آن ها ریسک بسیار بزرگی به شمار می رود. چرا که دانشجو هیچ منبعی برای استفاده در مقاله ی خود نخواهد داشت.
توجه به امکانات
از جمله دیگر مواردی که در انتخاب موضوع برای گرایش های مختلف مدیریت در سطح دکتری اهمیت دارد، توجه دانشجوی دکتری به امکانات خود می باشد. انتخاب یک موضوع باید در راستای امکانات و توانایی های محقق صورت گیرد. مسلما در صورتی که امکان تحقق موارد مورد نیاز در پژوهش توسط دانشجو وجود نداشته باشد، پایان نامه ی او با مشکل اساسی مواجه خواهد شد. به همین سبب بررسی کامل امکانات مورد نیاز برای انجام پایان نامه و مقایسه ی آن با امکانات موجود از جمله موارد بسیار مهمی است که دانشجوی دکتری باید به آن توجه کافی داشته باشد.
توجه به محدودیت ها
مقصود از محدودیت ها نه تنها امکانات بلکه محدودیت های دیگر از جمله مکان و زمان می باشد گاهی دانشجو بدون توجه به مدت زمان مقرر برای انجام پایان نامه ی دکتری خود، دست به انتخاب موضوعی میزند که برای نتیجه گرفتن لازم است مدت زمان زیادی سپری شود. با این محدودیت زمانی، مسلما انتخاب موضوع منطقی به نظر نمی رسد. و یا گاهی نیز دانشجو، موضوع خود را به نحوی انتخاب می کند که دسترسی به مکان پژوهش امکان ندارد. با این اوصاف توجه کامل به محدودیت ها از جمله وظایف اصلی دانشجو پیش از انتخاب موضوع پایان نامه ی دکتری مدیریت به شمار می رود.
مقبول بودن موضوع از سمت اساتید
گاهی علی رغم تمام تلاش دانشجو برای انتخاب یک موضوع جذاب و بدیع و هم چنین انتخاب موضوع با توجه به تمامی محدودیت ها و امکانات، موضوع از سمت اساتید مورد قبول قرار نمی گیرد. این عدم مقبولیت به جهت وجود ایراداتی در موضوع می باشد که دانشجو قادر به شناسایی آن نبوده است. به همین جهت استفاده از نظر اساتید و مشاوران و گرفتن تاییدیه ی آن ها در زمینه ی انتخاب موضوع از جمله موارد مهمی است که دانشجویان دکتری مدیریت لازم است به آن توجه ویژه داشته باشند.
عدم ترس از تغییر موضوع
با وجود موارد ذکر شده در انتخاب یک موضوع مناسب و توجه به تمام این موارد و هم چنین گرفتن تاییدیه از سمت اساتید، ممکن است دانشجو در حین انجام پایان نامه ی دکتری مدیریت خود به مشکل و چالشی بر بخورد که راهکار آن تنها عوض کردن موضوع می باشد. در این موارد اغلب دانشجویان از تعویض موضوع خود واهمه دارند و تصور می کنند با عوض کردن موضوع تمامی زحمات آن ها از جمله زمان و انرژی که صرف نگارش پایان نامه تا قسمت مورد نظر کرده اند به هدر خواهد رفت به همین دلیل تغییر موضوع را به تعویق می اندازند و راهکارهای دیگری را امتحان می کنند. در این نوع از موارد لازم است دقت داشت که معطل کردن و ترس از تغییر دادن موضوع در صورتی که تنها راهکار موجود به شمار می رود به تبع زمان بیش تری را از دانشجو خواهد گرفت و هر میزان که این مورد را به تعویق بیندازد کار او دشوارتر خواهد بود. پس لازم است در طی یک تصمیم اساسی دست به تغییر دادن موضوع پایان نامه دکتری خود بزند و شروع دوباره ای داشته باشد. البته لازم به ذکر است که تمامی موارد ذکر شده در صورتی صادق است که تغییر دادن موضوع پایان نامه دکتری تنها راهکار موجود به شمار برود.